بارنامه و انواع آن

بارنامه سند و قرارداد حمل کالا، رسید و دریافت آن و سند مالكیت آن وسیله است. بارنامه مدرکی است كه در صورت لزوم به دریافت خسارت از بیمه می توان به عنوان پشتوانه مورد استفاده قرار داد. در حوزه حمل و نقل بارنامه های مختلفی وجود دارد که هر کدام بسته به وسیله حمل و نقل، نوع حمل و نقل و یا استاندارد بارنامه، نام‌های مختلفی دارند. از طرفی هر کدام از این بارنامه‌ها الزامات و نیازمندی های خاص حوزه حمل و نقل خود را دارند.در ادامه با وبلاگ آریاناجم همراه باشید تا با بارنامه و انواع آن آشنا شویم .

انواع بارنامه

بارنامه سندی است که حمل کننده یا نماینده وی پس از وصول کالا صادر می نماید و حاوی اطلاعاتی از قبیل مشخصات ظاهری کالا از قبیل تعداد بسته ها، شماره و علامت آن ها، وزن با ظرف و گاهی نیز وزن خالص یا مشخصات مکان از یک نقطه (مبدا حمل) به نقطه دیگر (مقصد حمل)  و نحوه حمل آن از طریق کشتی، قطار، کامیون، هواپیما و یا ترکیبی از آنها می‌باشد. برهمین منوال انواع بارنامه ها عبارتند از:

• بارنامه هوایی

• بارنامه دریایی
• بارنامه راه آهن
• بارنامه سرتاسری
• بارنامه زمینی
• رسید پستی
• بارنامه حمل دربست
• بارنامه کامیون
• بارنامه آن دک
•  رسید پست
• بارنامه مستر

ما در این مقاله به تعدادی از این بارنامه‌ها اشاره خواهیم داشت.

بارنامه هوایی

بارنامه هوایی ۱۲ نسخه دارد که ۳ نسخه آن از نظر تجارتی مهم و مابقی برای قسمتهای داخلی شرکت هواپیمایی کاربرد دارد. ثبت این بارنامه با مهر شرکت هواپیمایی امکان پذیر است. بطوری که در آن مشخصات کامل کالا و تاریخ و شماره پرواز هر کدام ثبت می‌شود. این نوع بارنامه‌ها قابل معامله نیستند.  از این 3 نسخه اصلی تجاری بارنامه هوایی نسخه اصلی اول برای شرکت حمل کننده یا صادر کننده ارسال می شود. نسخه دوم برای گیرنده کالا ارسال می شود و نسخه اصلی سوم برای فرستنده کالاست.

اطلاعات موجود در بارنامه هوایی

بارنامه هوایی مشخص کننده قرارداد حمل است که به جهت اطلاعاتی که در آنها قید می‌شود، دارای اهمیت می ‌باشد. نمونه‌ای از این اطلاعات به قرار زیر می باشند.

• نام و نشانی فرستنده و گیرنده
•   کد معرف فرودگاه مبداء و مقصد
• وزن معادل حجم کالاهای مرسوله
• شرح کالا، تعداد بسته ها و همچنین ابعاد بسته ها یا اندازه آنها
•  وزن بار که برحسب کیلوگرم توسط باسکول اندازه گیری می شود
• نرخ حمل بار
•  مبلغ کل هزینه حمل و نقل
• شماره  و تاریخ پرواز

بارنامه دریایی

بارنامه دریایی سندی است که توسط شرکت کشتی‌رانی و یا نماینده آن، درمقابل دریافت کالای مد نظر صادر شده و معمولا در چند نسخه ارائه می گردد. این نوع بارنامه سند مالکیت محسوب شده و قابل معامله می باشد. در این بارنامه مشخصات کامل بار قید و توسط فرمانده کشتی امضاء می گردد و به  موجب آن تعهد می شود بار توسط کشتی به مقصد حمل و تحویل گیرنده داده شود. عبارت RECEIVED FOR SHIPMENT  به این معنی است که کالا جهت حمل دریافت شده ولی به معنی بارگیری کالا در مبدا نیست . عبارت ON BOARD  یعنی کالا به طور قطعی حمل گردیده است.

 انواع بارنامه های دریایی

1- از نظر موقعیت جغرافیایی کالا

• بارنامه دریایی کالای بارگیری شده نشان دهنده این است که کالا توسط متصدی حمل تحویل گرفته شده است
• بارنامه دریایی کالای دریافت شدهنشان دهنده این است که کالا توسط متصدی حمل، برای حمل دریافت شده اما بارگیری نشده است.

2- از نظر تعداد وسیله حمل

• حمل مستقیم DBL

بارنامه دریایی مستقیم حمل کالا  که توسط یک کشتی از یک اسکله تا اسکله بندر بعدی بدون تغییر کشتی است.

• حمل مرکب CBL

بارنامه حمل مرکب  که در آن حمل کالا با بیش از یک نوع وسیله حمل ونقل است. در این حمل و نقل از انتقال چند وجهی استفاده می  شود.

3- چارتر

• شرکتی که یک شخص کشتی ای را از آن برای حمل کالا اجاره می‌کند.

بارنامه راه آهن

سندی که در ایستگاه های بارگیری، توسط شرکت راه آهن صادر می شود. شرکت راه آهن طبق این سند می تواند کالای درج شده در بارنامه را تحویل گرفته و آن را در مقصد تحویل بدهد. راهنامه راه آهن، غیر قابل معامله بوده و نمی توان آن را به دیگری انتقال داد. بطور کلی در ایران سه مبدأ ورودی کالا وجود دارد.

1. کالا ازمبدا اروپا از کشور ترکیه  گذشته و از مرز رازی وارد ایران می‌شود.
2. کالا از مبدا اروپا و یا از طریق ترانزیت از اروپای شرقی و شوروی از مرز جلفا وارد ایران می‌شود.
3. کالاهایی که از طریق خط راه آهن میرجاوه وارد ایران شده و از طریق راه آهن زاهدان به مقصد می‌روند.

مشخصات موجود در بارنامه راه آهن

• نام و آدرس فرستنده  و گیرنده کالا
• مشخصات ایستگاه مبدأ و مقصد کالا
• تعیین نوع کالا و مشخصات کالا از قبیل تعرفه و ابعاد
• تعداد  و وزن بسته های حمل شده
• نمره واگن
• ارسال اطلاعات اضافی مورد لزوم برای گمرک
• هزینه حمل کالا

بارنامه حمل سراسری:

يکى از قديمى‌ترين انواع بارنامه‌هاى حمل که برای انتقال كالا از مبدأ به مقصد استفاده می شود، بارنامه سراسری است. البته در این حمل لازم است از حداقل دو نوع وسیله حمل استفاده شود مانند كشتی – كامیون یا كشتی –  قطار یا كامیون – هواپیما و یا حمل دریایی و… روش تنظیم بارنامه حمل سراسری به این صورت است که اولین شركت حمل كننده اقدام به صدور بارنامه سراسری می نماید و بعد از خود ترتیب سایر وسایل حمل تا مقصد را مشخص می نماید. این بارنامه شامل تاريخ صدور بارنامه و نحوه پرداخت کرايه حمل است و در سه نسخه صادر می شود و قابل معامله و انتقال است.

بارنامه زمینی یا جاده ای: ( C.M.R )

بارنامه زمینی تحت مقررات کنوانسیون یا مقررات بین‌المللى حمل کالا با کامیون صادر می شود. این بارنامه مخصوص حمل کنندگان با کامیون است و حدود مسئولیت های متصدیان حمل و نقل جاده ای را مشخص می کند. معمولا در 6 الی 14 نسخه و گاهی تا 21 صفحه صادر می گردد که 3 نسخه آن اصلی بوده و قابل معامله نیستند.

مشخصات قید شده در بارنامه CRM عبارت است از:

۱-نام و نشانی فرستنده و گیرنده کالا یا کارگزار آن

۲- نام و نشانی حمل کننده کالا

3- تاریخ صدور و تاریخ حمل کالا

4- تاریخ و محل بارگیری در مبدأ

5-تاریخ و محل تحویل در مقصد

۶- وزن خالص و ناخالص محموله ارسالی

۷- هزینه حمل و گمرک

۸- مشخصات کالا از لحاظ نوع کالا ومشخصات بسته بندی، اندازه کالا و تعداد کالا

۹- مجاز بودن یا مجازنبودن انتقال کالا از یک کامیون به کامیون دیگر

۱۰- اسناد ضمیمه

با شرکت ترخیص کالا آریانا جم باشید تا اطلاعات بیشتری در رابطه با انواع بار نامه های دیگر کسب کنید.