ترخیص مواد اولیه واحدهای تولیدی، اهمیت بسیار بالایی در بین فعالیت‌های تجاری کشور دارد. با توجه به اهمیت و ضرورت واردات مواد اولیه به داخل کشور، اغلب تجار و بازرگانان داخلی تمایل دارند از این مواد و کالاها در تجارت های وارداتی خود استفاده کنند. پس لازم است قبل از هر کاری اطلاعات کافی را در مورد ریز و بم آن کسب کنند. واردات مواد اولیه شرکت های تولیدی و کارخانجات صنعتی از جمله مهم ترین فعالیت های تجاری است. این حوزه فعالیت نقطه شروع برای آغاز یک تجارت بین‌المللی با سود بالا است که هر کشورلازم است برای پیشبرد صنعت و توسعه اقتصادی خود بدان توجه ویژه داشته باشد.
منظور از واردات و ترخیص مواد اولیه واحدهای تولیدی چیست؟
ابتدایی‌ترین نیاز واحدهای تولیدی، داشتن مواد اولیه مورد نیاز آنها است که بتوانند به تولید محصول بپردازند . از آنجایی که ایران جز کشورهای در حال توسعه است، و کشورهای در حال توسعه از نظر امکانات تولیدی و دسترسی به مواد اولیه صنعتی بسیار ضعیف می باشند، همواره باید برای پیشبرد فعالیت های صنعتی خود و پایداری اقتصاد کشور از واردات مواد اولیه در زمینه تولید انواع محصولات صنعتی خود استفاده نمایند. این موضوع سبب شده تا ارگان‌های دولتی و نهادهای مربوطه اجازه واردات و ترخیص مواد اولیه تولیدی لازم را به سرمایه‌گذاران و کارخانه‌ها بدهند. به این معنا که تجار می‌توانند بسته به نیاز کارخانه و شرایط بازار داخلی مجوزهای لازم را از نهادهای دولتی دریافت کنند. آنها می توانند با این مجوزها برای وارد کردن طیف مشخصی از مواد اولیه اقدام کنند.
در کشور ما لازم است از واردات مواد اولیه در تامین نیازهای کارخانجات و خطوط تولیدی کشور استفاده نماییم. البته واردات و ترخیص هر گونه ماده اولیه باید با هماهنگی‌های قبلی و دریافت اجازه‌های لازم بعد از انجام یک سری بررسی‌ها صورت بگیرد. افراد می توانند هر گونه مواد اولیه را از کشورهای پیشرفته دنیا خریداری کرده و بعد از طی کردن مراحل اداری لازم نسبت به واردات و ترخیص آنها اقدام کنند.
نحوه ترخیص تجهیزات و مواد اولیه واحدهای تولیدی
- گمرک‌های اجرایی کشور وظیفه دارند نسبت به احراز واحدهای تولیدی معتبر بر اساس پروانه بهره‌برداری اقدام نمایند و نسبت به ترخیص مواد اولیه واحدهای تولیدی، ماشین‌آلات خط تولید و قطعات وارده به داخل کشور به نام واحد مربوطه، صرفاً با کارت بازرگانی واحد تولیدی متقاضی با رعایت شرایط مقرر، مجوز نگهداری بخشی از کالای وارده را صادر نمایند.
- اینکه چه موادی اجازه ورود به داخل کشور را دارد یا به عبارتی تعیین و تشخیص واحدهای تولیدی معتبر و مواد اولیه و قطعات مورد نیاز در واحدهای تولیدی بر اساس پروانه بهره‌برداری صورت خواهد پذیرفت.
- حداکثر مهلت استفاده از این تسهیلات و مجوزها و نگهداری قسمتی از کالا به عنوان وثیقه حقوق ورودی حدود6 ماه است، ودر صورت تجاوز از این تاریخ مجوز بی اثر خواهد بود.
- ترخیص درصدی کالا صرفاً جهت کالاهای وارداتی توسط واحدهای تولیدی که در خط تولید یا در محصول تولید شده در واحدهای مزبور مورد استفاده قرار می گیرد، صورت می پذیرد. این ترخیص درصدی رأساً به واحدهای تولیدی مزبور ، تعلق می‌گیرد.
- تنظیم اظهارنامه بسته به میزان کل کالا، بدون اخذ حقوق ورودی صورت می‌پذیرد. (در صورت بانکی بودن اسناد )
- در صورتی که محموله‌های وارد شده به کشور طی چند بارنامه از لحاظ ترکیب اقلام،ارقام، یا قیمت مشابه باشند، گمرک می‌تواند تمام کالاهای محموله را به عنوان وثیقه حقوق ورودی در گمرک نگهداری و محموله‌های دیگر را به صورت نسیه ترخیص نماید.
- متقاضی استفاده از تسهیلات ترخیص کالای نسیه، نباید در زمره بدهکاران ماده هفت قانون امور گمرکی یا مالکین اجناس مشمول توقیف اموال، توسط مراجع قانونی باشد.
- با توجه به اینکه در حال حاضر پروانه الکترونیکی صادر می‌گردد، در ترخیص درصدی از کالا و پروانه مربوط به اظهارنامۀ ورودی، پروانه به عنوان پروانه گمرکی که تشریفات آن به اتمام نرسیده تلقی و در سامانه جامع امور گمرکی، تسویه نشده باقی می‌ماند تا بطور کامل وصول حقوق ورودی کالاهای ترخیص شده را بنماید که در نهایت با تسویه نهایی توسط ذینفع، اتمام می پذیرد.
- در صورت عدم ایفای تعهدات در زمان مقرر، گمرک می تواند طبق مواد (7) و (8) قانون امورگمرکی، نسبت به پیگیری اقدام و مراتب را به گمرک ایران جهت عدم ارائه تسهیلات گمرکی اعلام نماید. به این ترتیب بعد از وصول حقوق ورودی عملیات اجرایی متوقف می‌شود.
- گمرک موظف است قسمتی از کالاهای نگهداری شده را در زمان تایین شده، متروکه اعلام و در متن اظهارنامۀ جاری، میزان بدهی صاحب کالا را قید نماید و نسبت به پیگیری مبلغ از سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی اقدام نماید.
- هزینه‌های گمرکی و هزینه‌های عوارض و مالیات بر ارزش افزوده و باقیمانده کالای نگهداری شده در گمرک و همچنین جریمه‌های قانون امورگمرکی باید نقداً پرداخت گردند.
- امکان استفاده از ضمانت‌نامه بانکی بعد از مدت استفاده از تسهیلات نسیه جهت ترخیص باقیمانده کالا وجود ندارد.
- این دستورالعمل شامل مواد اولیه واحدهای تولیدی از جمله: مواد اولیه کالاهای واسطه ای، ماشین آلات، تجهیزات و لوازم یدکی مرتبط با واحد تولیدی متقاضی بوده و کالاهایی مانند: لوازم آرایشی، مبلمان، اسباب بازی، اشیاء فانتزی، تزئینی،کریستال، ظروف سرامیکی، لوستر و آباژور را شامل نمی شود.
- گمرک هایی که در مناطق آزاد و ویژه مستقر هستنند با توجه به صدور قبض انبار، نگهداری حداقل پنجاه درصد (50%) کالا را اعلام و از واگذاری و مرجوع نمودن کالای مورد درخواست، خودداری می کنند تا بر نگهداری کالا نظارت کامل داشته باشند.
- آمار دقیق سه ماهه مواد اولیه واحدهای تولیدی که به شرح فوق ترخیص می‌گردد، براساس مشخصات مندرج در فرم مربوطه، به طور مرتب به مراکز واردات و امور مناطق آزاد و ویژه ارسال می گردد تا نسبت به جمع بندی و ارسال اطلاعات مزبور اقدام گردد.
