نرخ ارز در ساده ترین مفهوم یعنی مقدار پولی از واحد پولی یک کشور که به ازاء هر واحد از پول کشوری دیگر باید پرداخت شود. نرخ ارز محاسبه ارزش گمرکی کالاهای وارداتی ، بر اساس برابری نرخ ارز اعلام شده بانک مرکزی و مطابق ماده ۱۴ قانون امور گمرکی است. در سال ۱۴۰۱ نیز نرخ چهار درصد (۴%) حقوق گمرکی بر روی کالاهای اساسی، دارو، تجهیزات و ملزومات مصرفی پزشکی و همچنین نهاده‌های کشاورزی و دامی به یک درصد (۱%) تقلیل یافته است. برای محاسبه نرخ ارز کالاهای وارداتی با شرکت آریانا جم باشید تا بار دیگر گام دیگری در جهت اطلاع رسانی به همموطنان عزیز برداشته باشیم.
محاسبه نرخ ارز کالاهای وارداتی چه اهمیتی دارد:
اهمیت: با توجه به اهمیت ارزش مبادله ای کالاهای وارداتی در بازارهای داخلی یک کشور و نقشی که در بسیار از مولفه های بازار و بویژه در قیمت نهائی کالاهای داخلی ایفا می نماید، همواره بانک مرکزی نسبت به تعیین ارزش برابری ارزهای مورد استفاده در مبادلات خارجی اقدام می نماید. در اقتصاد جهانی کلیه ارزهای رایج با ارز مبداء که همان دلار می باشد ارزش گذاری می گردند. در ایران نیز دلار نقش مبنائی برای محاسبه ارزش برابری با ریال برای تمامی ارزهای مورد استفاده در معاملات خارجی را بازی می نماید.
ارزش برابری یا همان نرخ ارز در معاملات جهانی براساس بازار آزاد جهانی یا نظام ارز آزاد یا به تعبیری دیگر نظام شناور ارزی محاسبه می گردد. نرخ ارز شناور یا آزاد همواره تابع قوانین عرضه و تقاضای ارز می باشد. اما در کشورهایی مانند ایران بمنظور کنترل بازار، نرخی که برای مبادله کالاهای وارداتی محاسبه می شود الزاماً همان نرخی نیست که در بازارهای آزاد جهانی محاسبه شده است. دولتها در مواردی که مقصودشان حمایت از واردات کالایی خاص باشد، بجای نرخ ارز آزاد، از نظام کنترل ارزی استفاده می نمایند به این معنی که نرخی پائین تر از بازار ارز آزاد را برای وارد کنندگان درنظر می گیرند تا وارد شدن آنرا تسهیل و ترغیب نمایند. لذا در چنین کشورهایی معمولاً چند نوع نرخ ارز در بازار مشاهده می شود.
نحوه بیان نرخ ارزچیست:
طور کلی دو روش برای بیان نرخ ارز وجود دارد. در روش اول پول رایج کشور یا همان پول ملی مبنای محاسبه ارزهای خارجی قرار می گیرد. مثلاً محاسبه می شود که به ازاء هر یک ریال، چند دلار باید پرداخت نمائیم. چنین روشی معمولا (نه همیشه)، در کشورهایی مانند انگلیس که ارزش پول ملی آنها از دلار بالاتر باشد استفاده می شود. اما در روش دوم، واحد پولی خارجی مبنا قرار گرفته و محاسبه می شود که به ازاء هر واحد از آن، چند واحد از پول ملی باید پرداخت شود. بعنوان مثال، برای هر یک دلار چند ریال باید پرداخت نمائیم. با توجه به اهمیت و ارزش معاملاتی دلار در بازارهای جهانی، در بسیاری از کشورها روش دوم مرسوم می باشد.
انواع نرخ ارز در ایران:
با توجه به سیاستهای پولی دولت و بانک مرکزی در ایران، ما همواره با چندین نرخ ارز در بازار مواجه بوده ایم. البته دولتهای مختلف با توجه به سیاستهای خود ممکن است برخی از این نرخها را مورد استفاده یا حذف نموده باشند. اما در حالت کلی انواع مختلفی در بازار ایران ارائه شده که ذیلاً مورد اشاره قرار می گیرند:
- نرخ ارز دولتی: این نرخ که پائین ترین نرخ ممکن را شامل می شود، توسط دولت و با هدف حمایت از واردات کالاهای اساسی به واردکنندگان تعلق می گیرد.
- نرخ ارز شناور: این نرخ توسط صرافی ها و بر اساس ارزش آزاد جهانی یک ارز محاسبه می شود. این ارز معمولاً در مبادلات کالاهای لوکس و مصارف شخصی افراد مورد استفاده قرار می گیرد.
- نرخ ارز ترجیحی:ارز ترجیحی ارز ۴۲۰۰ تومانی است. مهم‌ترین دلیل حفظ ادامه تخصیص ارز ترجیحی شوک قیمتی است که امکان دارد بعد از حذف این ارز به اقتصاد کشور وارد شود و کشور را با جراحی اقتصادی مواجه سازد.
- نرخ ارز نیمایی: این نرخ ارز در سامانه ای بنام نیما (نظام یکپارچه معاملات ارزی) عرضه می شود. این بازار از سال 1397 رسما شروع بکار نموده و کماکان فعالیت خود در بستر مجازی را ادامه می دهد. مکانیسم کلی آن به این صورت است که یک واردکننده بعنوان کسی که نیاز به ارز جهت خرید دارد، با یک صادرکننده که در حقیقت کالای خود را با یک ارز خارجی فروخته و دارنده ارز است، توافق نموده و ارز مورد نیازش را از او خریداری می نماید. صرافی ها در این بازار نقش واسطه را بازی می نمایند. در این بازار دولت هیچ نقشی نداشته و تقریبا یک بازار فرا مرزی است که حتی تحریمها نیز چندان تاثیری در معاملات آنها نمی گذارد. از ویژگیهای مهم دیگر در این بازار امنیت و آسان بودن معاملات در آن است.
نرخ ارز در گمرکات
در گمرکات کشور به موجب ماده ۱۴ قانون امور گمرکی نرخ ارزی که برای واردات کالاها در نظر گرفته می شود، نرخی است که توسط بانک مرکزی و دولت اعلام می شود. بطور کلی گمرک بر اساس بخشنامه های مذکور، نسبت به تفکیک کالاهای وارداتی و محاسبه نرخ ارز هریک از آنها اقدام می نماید. بنابراين کالا یی که وارد کشور می شود با هر نوع ارزى خريداری شده باشد شود محاسبات گمرکى آن طبق نرخ رسمی ارز انجام مى‌پذيرد. از آنجائى که نرخ ارز بانک مرکزی ممکن است دائما در حال تغيير است و معیاراساسی و ثابتی در دسترس نیست. بنابراین محاسبه نرخ ارز کالاهای وارداتی و دریافت حقوق و عوارض گمرکی بر اساس نرخ ارز در روز خواهد بود. برای راحت شدن امور و تثبیت قیمتهای گروهی از کالاها، بانک مرکزی ، بصورت هفتگی جدول برابری نرخ ارزهای رایج را اعلام و عرضه می نماید.
سخن پایانی:
شرکت آریانا جم با سالها تجربه در امور گمرکی و ترخیص انواع کالاهای وارداتی این بار هم کنار شماست تا شما را در تجارت خود صاحب نام و در کسب و کار خود صاحب روزی و گشایش نماید. جهت همکاری در امور ترخیصی یا محاسبه نرخ ارز کالاهای وارداتی یا هرگونه مشاوره با تیم مجرب این شرکت ا ز طریق کانالهای ارتباطی با ما درتعامل باشید .
