گمرک اسکله شهید رجایی یکی از دو گمرک مهم بندرعباس است که تخلیه و بارگیری بسیاری از کالاهای اساسی کشور از آنجا صورت می گیرد. این گمرک در موقعیت استراتژیکی قرار گرفته است و به تنگه هرمز نزدیک می باشد. گمرک شهید رجایی در حدود ۲۳ کیلومتری غرب بندر عباس و در شمال تنگه هرمز و جزیره‌ی قشم واقع شده است. به دلیل این موقعیت ویژه، گمرک شهید رجایی از اصلی ترین کریدورهای ترانزیت بین المللی ایران محسوب می شود که همواره برای ترخیص کالا مورد توجه تجار داخلی و خارجی بوده است.در این مطلب ، نکاتی را در مورد ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی بیان خواهیم کرد.
معرفی و اهمیت گمرک شهید رجایی
اکثر کانتینرهای وارداتی ایران به گمرک های بندرعباس تحویل داده می شود، به طوری که سالانه بیش از صد میلیون تن بار از گمرک های شهید رجایی و شهید باهنر ترخیص می شود. در واقع، چیزی در حدود ۸۵ درصد از عملیات کانتینری کل بنادر کشور از طریق بندر شهید رجایی صورت می گیرد و نقش آن در تجارت فرامرزی ایران غیر قابل انکار است.
گمرک شهید رجایی با ۱۶۵ هزار هکتار مساحتِ کل، بزرگ ترین گمرک ایران محسوب می شود و ۱۸ دروازه برای تخلیه و بارگیری کالا دارد.
فضای وسیع گمرک شهید رجایی این امکان را فراهم می کند که بزرگ ترین کشتی های تجاری جهان هم بتوانند به آسانی در این بندر پهلو بگیرند. به دلیل اهمیت بالای این گمرک، ترخیص محموله ها از بندر شهید رجایی به صورت شبانه روزی و بدون وقفه انجام می گیرد.
مراحل و هزینه ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی
ترخیص کالا از تمامی گمرکات کشور مراحل مختلفی دارد و با هزینه هایی همراه است. ترخیص محموله از گمرک شهید رجایی نیز طبق روال سایر گمرکات ایران، با پر کردن فرم اظهارنامه و بارگذاری اسناد و مدارک و دریافت کوتاژ انجام می شود. در مراحل بعد ترخیص، کارشناس ارزیابی مسیر ترخیص کالا را تعیین می کند و ممکن است به نمونه بردای و آزمایش نیز احتیاج باشد.
اصولا، برای ترخیص کالاهایِ کانتینریِ وارداتِ قطعی، هزینه های مختلفی ممکن است بر طبق اظهارنامه کالا دریافت شود که با توجه به ارزش کالا، بارگیری و تخلیه و بارچینی، مدت زمانی که کالا در انبار می ماند، هزینه های آزمایش و بازرسی، حقوق ورودی، هزینه مالیات و بیمه و نظایر آن، مشخص می شود.
علاوه بر این، بندر شهید رجایی به عنوان منطقه ی ویژه اقتصادی نیز شناخته می شود و صاحبان کالا می توانند از مزیت های آن بهره مند شوند. از جمله امتیازهای ویژه مناطق اقتصادی بندری، صدور قبض انبار تفکیکی قابل معامله است که به واردکنندگان این امکان را می دهد تمام یا قسمتی از کالاهای شان را واگذار نمایند و هزینه های ترخیص را کاهش دهند.
در خصوص بندر شهید رجایی این نکته نیز شایان توجه است که احتمالِ فاسد شدنِ برخی کالاها در هوای گرم و مرطوب منطقه‌ی بندرعباس وجود دارد و برای نگهداری از آنها باید از کانتینرهای یخچال دار استفاده کرد که موجب افزایش هزینه های انبارداری صاحبان کالا می شود. لذا سرعت ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی اهمیت بیشتری نسبت به سایر گمرکات کشور پیدا کرده است.
